De NEE-goederenbanen uniformiseren hun opleiding

Het eerste halfjaar van een geharmoniseerd opleidings- en examenproces in het goederen- en ook personenvervoer per spoor nadert zijn einde. Lidbedrijven van de Vereniging van Goederenbanen NEE hebben de standaard vanuit hun midden ontwikkeld en zijn de eerste gebruikers. Het moet een brancheoplossing worden en meer inzetmogelijkheden voor het opgeleide personeel creëren.

(Berlijn) Meer instroom van werkzoekenden en meer veiligheid, kwaliteit en efficiëntie beloven de initiatiefnemers van het uniforme opleidings- en examenproces van de goederenbanen, dat is ontstaan door bundeling en actualisering van opleidingsinhouden.

Ludolf Kerkeling, voorzitter van het Netwerk Europese Spoorwegen (NEE) e.V., beschouwt de eigen inzet van de goederenbanen als een praktische bijdrage aan het “Jaar van de Opleiding”, dat de Duitse minister van Arbeid Hubertus Heil heeft voorgesteld: “De goederenbanen bieden systeemrelevante, dus veilige en goedbetaalde en afwisselende banen. Het is geen geheim dat veel spoorvervoerbedrijven toch te maken hebben met een tekort aan vakbekwame medewerkers. Om verder te kunnen groeien, leiden de meeste spoorwegen tegenwoordig zelf op. In deze situatie de opleiding te uniformeren, is een win-win-win-situatie.” Het hoge veiligheidsniveau wordt volgens hem verder versterkt, de opgeleiden zijn mobieler binnen de sector en de opleiding wordt efficiënter voor alle betrokkenen.

Locpersoneel blijft gevraagd

Hoewel de beroepsprofielen veranderen, omdat het vervoer per spoor steeds digitaler wordt, zullen vooral machinisten ook in de komende decennia dringend nodig zijn. Praktisch overal geldende cao’s zijn standaard en het salarisniveau ligt aanzienlijk hoger dan in het wegvervoer van goederen. Ook tijdens de crisis leiden de bedrijven in het spoorvervoer op, het aantal leerlingen groeit gestaag.

Het geharmoniseerde opleidings- en examenproces, dat zowel in het goederen- als in het personenvervoer toepasbaar is, werd in 2019 en 2020 ontwikkeld door een werkgroep van bedrijven uit het Netwerk Europese Spoorwegen e.V. (NEE) en in dialoog met de Vereniging van Duitse Vervoersbedrijven (VDV) zo gefinaliseerd dat het NEE-bestuur zijn leden de toepassing al in oktober 2020 heeft aanbevolen.

Hoog veiligheidsniveau in het spoorvervoer

In tegenstelling tot het wegvervoer van goederen hebben machinisten niet alleen een rijbewijs nodig, maar ook verschillende aanvullende opleidingen, die worden verkregen via de zogenaamde functieopleiding. Het hoge veiligheidsniveau in het spoorvervoer vereist een uitgebreide opleiding. In het verleden leden zowel de leerlingen als de bedrijven echter onder verouderde bureaucratische belemmeringen – te beginnen bij de beroepsbenamingen, die per bedrijf of onderwijsinstelling kunnen verschillen. Door de gezamenlijke ontwikkeling en invoering van een uniforme oplossing bewijst de sector haar kracht om de spoorwegen efficiënter te maken. Het eenvoudiger kunnen volgen van leerinhouden en kwalificaties verbetert het al zeer hoge veiligheidsniveau van het spoor. De verschuiving naar het spoor en de beoogde verhoging van de vervoerscapaciteit kan niet alleen worden bereikt door investeringen in de spoorinfrastructuur en innovaties, maar vereist gekwalificeerd personeel, vooral machinisten.

Uniforme leerinhouden

Het ontwikkelde proces legt een gestandaardiseerd opleidingsplan vast in een vierstaps systeem en beveelt uniforme randvoorwaarden en certificaten aan. Voor de leerlingen betekent dit in de praktijk ook een vermindering van de examenlast, uniforme en bedrijfsoverschrijdend voorbereide leerinhouden en de eenvoudige erkenning van diploma’s en certificaten. Als resultaat profiteren de opgeleide vakmensen, die gemakkelijker van bedrijf kunnen wisselen, evenals de bedrijven, die gemakkelijker met elkaar kunnen samenwerken. Kerkeling besluit: “Wij staan positief tegenover een verdere ontwikkeling door de toezichthoudende instanties via een centraal register voor machinistenrijbewijzen, vergelijkbaar met dat in Zwitserland. Dat zou een consequente verdere ontwikkeling zijn, die overtredingen zou bemoeilijken en de administratieve lasten voor de bedrijven en de toezichthoudende instantie aanzienlijk zou kunnen verminderen.”

Foto: © Adobe Stock