Medicijntransport: actieve temperering duurzamer dan passieve

Om ervoor te zorgen dat medicijnen en andere gevoelige goederen tijdens transport geen schade oplopen en hun effectiviteit behouden, moeten ze in de gehele logistieke keten binnen bepaalde temperatuurgebieden worden gehouden. De verschillende tempereringsmogelijkheden zorgen voor aanzienlijke verschillen in de emissiebalans. Dit heeft de expresdienst trans-o-flex nu aangetoond bij een analyse van de verschillende transportmethoden.

(Weinheim) De klimaatbelasting van een passieve temperering is tot vier keer hoger dan die van een actieve temperering. trans-o-flex heeft als specialist in het transport van medicijnen en andere gevoelige goederen zelf netwerken met actieve temperatuurregeling bij 2 tot 8 en 15 tot 25 graden Celsius in Duitsland en Oostenrijk opgezet. “De nu verzamelde gegevens zijn gebaseerd op wetenschappelijke berekeningsgrondslagen, want we wilden precies weten hoe milieuvriendelijk de verschillende tempereringsmogelijkheden werkelijk zijn,” zegt trans-o-flex-CEO Wolfgang P. Albeck.

Bij een passieve temperering wordt de juiste temperatuur bereikt door koelaccu’s en een speciale verpakking. Bij een actieve temperering worden de laadruimtes van de vrachtwagens en de overslagzones in de logistieke centra volledig binnen het betreffende temperatuurgebied gehouden, waardoor zendingen geen speciale verpakking nodig hebben. Voor beide methoden heeft trans-o-flex de hoogte van de klimaatbelasting (gemeten in CO2e) in twee varianten berekend: met een eenmalige en met een herbruikbare verpakking. “Het was te verwachten dat de herbruikbare systemen in beide gevallen lagere emissies zouden hebben dan de eenmalige systemen,” aldus Albeck. “Maar dat de actieve temperering zoveel milieuvriendelijker is dan de passieve, heeft ons verrast.” De klimaatbelastingen die voortkomen uit passieve temperering zijn in vergelijking met actieve temperering minstens twee keer zo hoog. Concreet kwamen de volgende vier kernresultaten naar voren: de klimaatbelasting van actieve temperering met herbruikbare doos is 2,63 keer lager dan bij passieve temperering met herbruikbare doos en 3,93 keer lager dan bij passieve temperering met een eenmalige doos; de klimaatbelasting van actieve temperering met een eenmalige doos is twee keer (2,0) lager dan de passieve temperering en 2,99 keer lager dan de passieve temperering met een eenmalige doos.

De analyse vond plaats in drie stappen. Ten eerste werd aan de hand van vrachttransporten tussen München en Berlijn berekend hoe hoog de broeikasgasemissies (BKG) van een ongeconditioneerd transport zijn. Hiervoor – net als voor de verdere berekeningsstappen – werden in een Well-to-Wheel-aanpak alle directe en indirecte BKG van de levering van een hulpbron tot de omzetting in bewegingsenergie berekend. Norm voor deze emissies zijn CO2-equivalenten (CO2e), waardoor naast kooldioxide (CO2) ook andere broeikasgasemissies worden meegenomen. In de tweede stap werd vastgesteld hoeveel CO2e er extra ontstaat wanneer de zendingen actief temperiert worden vervoerd. In de derde stap werd vastgesteld welke extra CO2e (in vergelijking met het ongeconditioneerde transport) ontstaan wanneer de zendingen passief temperiert worden.

Wetenschappelijke basis voor de berekeningen waren onder andere het GLEC-framework (Module 5), een wereldwijd erkende methode voor emissierapportage die alle transportvormen en overslagplaatsen van wereldwijde logistieke ketens dekt. Daarnaast werden de resultaten van de afstandsgebonden berekeningen volgens de GLEC-norm met behulp van de EcoTransIT-rekenaar op plausibiliteit gecontroleerd. “De EcoTransIT-rekenaar, die in nauwe samenwerking met neutrale instituten zoals ifeu, INFRAS of Fraunhofer IML is ontwikkeld, heeft de GLEC-resultaten bevestigd,” legt Albeck uit. “Bijvoorbeeld bij de ongeconditioneerde transporten kwam GLEC uit op 47,63 kg CO2e per ton en EcoTransIT op 47,33.”

Voor de berekening van de emissies op pakketniveau heeft trans-o-flex actuele gemiddelde gewichten van door trans-o-flex vervoerde pakketten gebruikt. Volgens deze gegevens is een pakket van 11 kilo bij actieve temperering (in herbruikbare verpakking) tussen München en Berlijn verantwoordelijk voor 656 g CO2e. Wordt een pakket op dezelfde route echter met een passieve verpakking vervoerd (eenmalig systeem zonder piepschuimdoos), dan worden er per pakket 2.579 g CO2e veroorzaakt. Zelfs bij passieve temperering met een herbruikbaar systeem zijn er nog steeds 1.723 g CO2e per pakket. “Naast de 2 tot 4 keer hogere klimaatbelasting zorgt passieve temperering ook voor extra moeite bij de verwijdering van de temperatuurloggers, bij het hanteren van de koelaccu’s en hun opslag,” aldus Albeck.

Albeck vindt ook de verschillende veiligheidsniveaus die met de verschillende transportmethoden gepaard gaan, van groot belang. “Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO en de Parenteral Drug Association wordt bijna elk vijfde gezondheidsproduct tijdens het transport beschadigd door een onderbreking van de koelketen.” En dat gebeurt vooral wanneer de “risicogebaseerde aanpak (= zonder temperering) of de passieve temperering in medicijntransport” wordt gebruikt. “De risico’s van deze transportmethoden waren altijd al aanwezig, maar ze zijn, niet in de laatste plaats gezien de toenemende volatiliteit van het weer en meer transportvertragingen door files, onvoorspelbaar geworden.”

Foto: © trans-o-flex